Alde Zaharreko zeinbat eragile eta norbanakok Gasteizko kale inauterien izpiritua berreskuratzeko saiakera txikian dihardugu. Horretarako, 2018tik egin ohi dugun bezala, aurten ere, lantalde txiki bat osatu dugu eta proposamena luzatu egin diegu zenbait eragileri honakoa egiteko.
1920ko hamarkadan galdu ziren kale inauteriak, garaiko debekuen ondorioz (maskarak, kantuak, autoritateen mozorroak, etab. debekatu ziren). Kroniken arabera, Gasteizko inauteriak festa handiak ziren, inguruko herrietatik ere hurbiltzen zen jendea ospakizunera. Klase aberatsen inauteriak, ordea, ez zituzten debekatu, eta jarraitu zuten areto pribatuetan ospatzen.
Badira kale inauteri horien kronikak, argazkiak, are gehiago, ordutik gaur eguneraino transmititu diren kantak; lekukotza horiek guztiak aintzat hartuz, eguneratu eta orduko inauteriak berpiztu nahi genituzke. Ez gara lehenak izango, baditugu Araban berpiztu diren herri inauteriak, baita horretan lanean ari den elkarte bat ere.
...debo señalar, no obstante, que a pesar de aquella aureola de popularidad, una vez que el viejo Carnaval hubo muerto aplastado por el peso de la oligarquía y también un poco asfixiado por su propia leyendanegra de la que jamás pudo librarse, nadie volvió a acordarse de él, ni nadie sintió la menor curiosidad por hurgar en las cenizas de
su pasado en busca de algún dato o indicio que puesieran sobre la pista decuál fue su ambiente, su encanto o sus pecados, que también los tuvo.
Pero pese a esta total indiferencia, hoy como ayer, se siguen cantando las alegres estrofas de un pasacalle, surgido de las profundidades del ambiente carnavalino queimperaba en nuestra ciudad a finales del siglo XIX, lleno de elegantes maneras: refinadas y caballerosas en las altas clases sociales, ingenuo y desenvuelto en diversiones, después del honrado trabajo, en las populares.”
Gasteizko Inauteri zaharren kronikak
2019an Zurrunbonen irudia agertu zen, Zalduondoko Markitos edo Lantzeko Miel Otxinen papera betez. Pertsonaia horren asmoa, gure komunitatea erasotzen duten ezbehar eta gaitzak irudikatzea da: arrazakeria, matxismoa, etxebizitzaren inguruko espekulazioa, politikoak, komertzioen egoera, etab. Ikasturte honetan, Zurrunbonen istorioaren kontakizunean zentratu nahi dugu, batez ere, txikienek zer den uler dezaten, jakin dezaten zer irudikatzen dugun pertsonaia honen bidez. Salaketa eta suaren bidez, lehenbizi gaitzak aipatu, ikusarazi eta ondoren, erreko ditugu. Horrela, ezbeharretatik libratzeko, modu sinbolikoan eta komunitatean.
OSTEGUN LARDEROA:
Ostegun larderoa txikienen eguna da. Arabako herrietan ospatzen jarraitzen da, Gasteizen bezalaxe. Adibiderako, musika eskola kalera ateratzen da. Duela zenbait hamarkada, ostegun honetan ospatzen zuten haurrek inauteri eguna propio. Abesten eta eskean ateratzeko ohitura zegoen (Santa Agedan edota gabonetan zenbait tokitan egiten den bezala).
“Ostegun lardero” eta “Gasteizko margolariak” koplak euskaratu ditugu horretarako:
OSTEGUN LARDEROA:
GASTEIZKO MARGOLARIAK:
Mozorroak nola????
Asmoa, aurreko urteetako mozorroak eguneratzea da. Baina berriz ere, berritu, asmatu eta konplementu gehiago gehitzen joan gaitezke: Txanoak, amantala, pintzela, erratza...
Gogoratu, asmoa da arropa zaharrak eta birziklatutako materialak erabiltzea... etxetik duguna!
Hauek dira aurreko urteetan landu ditugun proposamenak, lehen urtea bada... ekin lanari!! Aurreko urteetan bezala, tailerrak antolatu dira elkarrekin josi eta prestatzeko.
